Dorobo Ang Diputado Simula Noon

Sabi ng kabiyak, mabuti pang di alam
ang lahat-lahat tulad ng kung sino
ang pinuno ng mga bundat at/o dorobo
sa mga lansangang nanganganak
ng malas o masamang pangitain
ng mga bituing bayaran o saksi
ng kapalaluan.

Mangingidnap ang mga dorobo,
silang mga diputado ng ating panimdin
o panaghoy sa pulungan ng mga pagtangis.
Hahablutin at hahablutin
ang ating ngalan
ang ating mga tula
ang ating mga kuwento
at araw-araw ay ipapain ang ating mga hinaing
sa mga manunubos, tunay man o hindi.
Sinong magulang, halimbawa,
ang di iiyak sa madugas na laro
ng mga maamong ngiti
panakip sa pagtanggi
pagtanggi sa pagtatakip
sa iniluluwal na takot ng mga umaga at gabi
sa siyudad man o sa mga bayan-bayanan
sa lunsod man ng ating mga pangarap
o sa bodega ng ating sumusukong lakas.

Papaano magbalikwas umulagway tumanggi
humindi magsabi ng totoong tapat
sapagkat tapat na totoo sa pinunong
halal ng mga salitang payak
na noon ay ganun na
na ngayon ay ganun pa rin
na sa bukas ay iaanak
ng ganun ding salitang payak
mangangako ng katapusan ng mga palalo
magsasabi na magsasabi ng tunay
mangangarap kasama tayo na ang bayan
di na isasanla sa mga pag-aalinlangan
sa pagdadalawang-isip
sa pagbabaka-baka
ng mga santong ayaw maghasik ng lagim?

Samantala, habang nagbibilang tayo
ng mga mapanganib na palatak,
tatandaan natin ang mga buntong-hininga
ng mga bunso
ng mga paslit na nag-uundas
ng mga inagaw na halakhak.

Sabi ng kabiyak, di na kailangang alamin
ang pagiging dorobo ng kidnaper
na diputado natin.
Alam na ng mga ligaw
na hangin ang balangkas
ng paghahasik ng lagim.
Alam na ang kuntsabahan
ng mga magigiting na nagsasanla
ng kinikidnap na panalangin.

A. S. Agcaoili
Peb. 25, 2005

Blood Oblation on Valentine's in GenSan

It is a city
you remember
for making
the memory
that matters most
after years and years
of this sense
of absence.

It comes
with the dust, dirt, death,
this city,
this memorial
to men and their wars,
their gratitude
to god and their greed.

At the convent of clerics
by the shore
by the graves welcoming you
where you stayed
with the long night
beyond the surging Celebes
keeping you company
and creating the intimacy
of strangers,
you take in all,
scene and song,
the missed signs and miscues
to this tragedy before twilight.

The warrior claims
the deed,
as is always so,
the radio by the AOL blaring all,
bravado and bragadoccio in the voice
breaking walls
and wailing in the dark
that comes after
the morning of loss
of life and limb,
young children ripped
into pieces as if the slaughterer
has forgotten the deed of delivering
the choice cuts to the lord of blood,
gore, gold, the unnamed, unknown
lord of largesse from the spoils of sorrow,
from the merchant of cheap lies
we have come to hate and love
we have come to know more or less
for the big smile he wears on his face
with those masked muscles,
veiled words.

It is a concerted act,
the announcement goes on air
even as the lamentation begins.

Here comes the ceremony of grief
commencing in earnest
and the nation
remembers
and then forgets,
forgets
and then it is all over,
and then the cycle begins to circle
again and again and again
as a spinning wheel of starting off
right with the promise of doing better
for the citizens, for all those who believe
in the power of political words
creating worlds for our dreams.

The warrior on the air says
it is a bloody valentine's
for the president,
big with her promise,
little or none with her faithfulness
as all the presidents before her,
all of them,
they who connived
with the lying leeches
cavorting with dark angels
in city streets,
in the anteroom of palaces
where laws are made
before they are discussed, if at all,
with the awaiting public.

As it is,
this one is a bloody valentine's
gift, a response to malice,
also a malice
in this city rocked
by the ferocity of faith,
all kinds, singular and more so,
plural and contrasting,
one for people
and one against them.

In the meantime, we count
the dead against
the sorrows of the living.



A. S. Agcaoili

Araw Ng Alikabok

Ang araw ng alikabok
ay tulad
ng lahat ng simula
ng lahat ng katapusan.

Magsisimula tayo
sa mga sansaglit
ng yun at yun din
na pag-aalinlangan
sa mga umagang darating
sa mga katanghaliang
tapat na kalaguyo
ng haring hanging
ng reynang araw
ng prinsipeng buwan
ng prinsesang bituin.

Pero hanggang sa salita
lamang ang mga ito.

Mauuwi ang lahat
sa laway
sa pananakit ng tiyan
sapagkat pinasukan
ng masaming hangin
ang ating utak.

Samantala,
sa araw ng alikabok,
ipaalala ng mga umaga
ang pagdating ng dapit-hapon.

A. S. Agcaoili

Wayawaya

Maysa a peggad, alias dagiti alias
a ririsis dagiti rikna iti apagapaman
ti wayawaya a maipapaidam.

Wayawaya kadagiti amin a panawen,
panagwaywayas dagiti inadipen a nakem.
Kas ita.
Kas idi.
Kas idi un-unana,
kas idi punganay dagiti karsel a di makita,
kas idi punganay dagiti maregmeg a bilangen,
ikanawa kadagiti nangisit a kaibaan,
allangonen kas iti panangallangon
iti mababain a duyog
wenno dulang
wenno paglabayan a lakko ti palad,
pagpidutan kadagiti makalunkon
a ragragsak
wenno tagainep ti panagtulakak
wenno tagainep ti panagangtab.

Ita a rabii a tagikukuaennak
dagiti mabisbisin a balikas,
binsabinsayek ti peggad iti wayawaya
kadagiti ila a maibienes
kadagiti aglalaok a regget ken ranggas:

ti ila ti ina a makalagip nga agduayya,
mangbalkot iti mureng sana isalasala,
danggayanna dagiti baed nga anug-og
iti regta dagiti nabannog a saka
iti pusipos dagiti agriuma nga ima.
Agtinawen ti ina iti ganggannaet a taeng,
pinullo itan a tawen a kurkuriruen
ti nailian a barengbareng

ti ila ti naemma a balasang nga immadayo,
makiin-innisem, makiin-innartiok
kadagiti nabengbeng a bulsa,
ti kinabaknang a mangitabtabon,
mangliplipat kadagiti rikna nga agkapkapuyo,
ibassawangna ti kinatakneng ti panagsirkosirko
iti imatang dagiti kumarab-as a kinalamolamo

ti ila ti ama a naitawataw kadagiti disierto
ken lamiis ken leddaang ti kada sakmol
a mangbasbas iti isusubli dagiti amin
nga aldaw a panaglangan iti panagkatangkatang
dagiti annak iti dalan, arubayan, siudad,
umok dagiti amin a santilmo a mangyaw-awan

ti ila dagiti amin nga ila,
amin a kita ti panagpasanaang
dagiti nasugatan nga immadayo
dagiti immadayo a nasugatan
dagiti bannuar a mangisalakan met
dagiti mangsilakan a bannuar met
isuda nga agibaklay iti amin idinto
a dagiti heneral dagiti wayawaya a ganggandiong
agindegda kadagiti kondominium dagiti birkog

idinto a dagiti opisial ti inaldaw-aldaw
a pannakigasanggasattayo agbilbilangda
iti mapagket kadagiti angestayo apaman ti iririing
iti idda a maildagan iti agkurang nga oras
iti maisuko a pisos iti kinabankaban nga allilaw

idi pungay kas ita
iti agnanayon awan patinggana
kas ti arsab nga agsursuro nga agbakuar,
agagawa nga aglamut santo manen agbakuar
idinto a dagiti napanawan agumbida iti betsin
ken asin ken danum, agumbida iti taraon
kadagiti pagbagasan a makiraud,
agumbida iti ayat kadagiti malukong
a nabayagen a nagmulmulluong.

Maysa a peggad, alias dagiti amin nga alias,
ti wayawaya a maipapaidam.


Aurelio S. Agcaoili
Peb. 13, 2005

Pagsuheto sa Panaginip

Minsan ang panaginip ay labuyong

residente sa gubat ng isip.



Tulad nitong hapon, pinagsabihan ko

ang dalagang anak, niriyendahan

ang pangangatwirang hinuhugot

sa mga gabi at nag-aalinlangang oras.



Sabi ko sa kanya, makiisa

sa mga mutya ng pinilakang tabing,

subalit lumayo sa kanilang bangungot.



Hikbi ang isinagot sa akin, pagmamaktol,

akusasyon ng pagtatali sa kabataan:

"Di mo man lang inalam kung naging

masaya ako. Di mo man lang pinakinggan

ang isang libo at isang halakhak ko

sa disoras na huntahan kasama

ang kilig at palitan ng pantasya

sa mga kastilyo sa buhanginan,

guguho at lalamunin ng alon

na lumalampas sa dalampasigan."



Sagot ko:

"Bilangin mo ang mga minutong

ginugugol ko sa pagtawag sa mga tinig

natin. Nangawala ang mga ito sa paglayo,

nagliwaliw din tulad ng mga abiso,

mga paalala, mga pangako. Ibalik

ang suwerte sa mga salita natin,

ibalik ang panaginip na ating susuhetuin."



"Tulad ng pagsuheto sa labuyong

residente sa ating damdamin?"



"Tulad ng pagsuheto sa labuyong

residente sa ating damdamin."



Aurelio S. Agcaoili

Peb. 11, 2005

A Monday for Salve

(For Salve Esperanza, because you know the exile's story)



Pissed off we all are on this Monday

Of our empty dreaming. The sunlight

In our hearts fails, fades as it falls,

Reaching us somewhere in our own

Hidden hopes for our exilic loves.

The sighing continues with each

Beat of life pulsing for pennies,

The crumbs of those who declaim

About justice and kindness,

Their language a lie, coveting

The titles of our songs, lines

Of our hymns, the ones we hum to lilt

Us to reclaim the morning, wintry and cold

But loving us just the same

And the waters and the waves soothing

Us, salving us as we snatch

Our season of rest. Even as the office

Door frames you today, announcing

The bright light you bring, I hear

The throbbing of tear swelling, surging

Into sad, sad rivers becoming wild winds,

Whirling and swirling to make dust

Out of promises until all of us who know

Are windswept back into the salvific shores

That are eponymous to your name.





*Published in the Labours of Love, Spring 2005

Panagbakasion iti Panagdaniw

Ti biag ken maysa a daniw.

Wenno maysa a daniw ti biag.



Ngem agbakasion met dagiti rikna

kas iti panagbakasion dagiti sanaang

iti adayo a nakaisadsadan

iti adu a sagpaminsan

iti sagpaminsan nga adu

a pannakaallukoy dagiti dagensen

tapno buyaen dagiti tumrem a lua

dagiti bilangen a bigat ken aldaw

dagiti kurusan a petsa kadagiti bulan

iti pingping ti langit a nakadusngi

iti saklot dagiti sagsaggaysaen a sabangan

a pangitabonan kadagiti ila

a di makaidna.





Nadagsen dagiti aginaldaw a daniw:

kuriro a mangikulbo kadagiti agnannana

a saem manipud iti sugat ti ipapanaw

a saem manipud iti araraw ti panagsubli

iti man Ilokos a nagubingan dagiti rugso

iti man Manila a nagtaengan dagiti derrep

iti man siudad dagiti panaggangganat

a panagkamatkamat kadagiti marabian

nga alimpatok dagiti bimmullalayaw a rikna.



Panawan ti mannaniw dagiti oras

ken kanito ti naglabas. Iti masakbayan,

sadiay nga agpatubo kadagiti subual.

Iti agdama, sugutanna dagiti ay-ayat

a nanglaylay, nanglipat, limmamiis.

Aronanna ti puso a manglaglagip

iti beggang dagiti pimmungdol a balikas,

mannubbot kas kadagiti allon iti Waikiki iti agpatnag

mangikanawa kas kadagiti pul-oy iti Waipahu iti agmalem

mangiwanwan kas iti templo kadagiti anito iti Audubon

iti isu amin a panawen.



Manglangan met ni mannaniw,

agsardeng iti inaldaw a panagdaniw.

Agbakasion met ngamin dagiti rikna,

agpalaing tapno makasursuro nga agkatawa.





Aurelio S. Agcaoili

Waimea, HI

En 29/05