KARARAG ITI PANANGABANDONA--PATARUS NI A S AGCAOILI

KARARAG ITI PANANGABANDONA ITI AMIN

Ni Charles de Foucauld
Impatarus iti Ilokano ni A Solver Agcaoili 

Ama, 
abandonarek bukodko a bagi kadagiti imam;
aramidem kaniak ti pagayatam.
Ania man nga aramidem, agyamanak: 
sisasaganaak iti amin, awatek ti amin. 

Ti pagayatam laeng koma ti matungpal kaniak,
ken kadagiti amin a pinarsuam--
awanen ti mas ar-ararawek pay
no di ketdi daytoy, O Apo.

Kadagiti imam nga isukok ti kararuak:
idatonko kenka agraman ti amin nga ayat iti pusok,
gapu ta ay-ayatenka, O Apo, isu a masapul
nga itedko ti bukodko a bagi,
nga isukok ti bagik kadagiti imam
nga awanan pangadua,
ket sibubukel a panagtalek,
gapu ta sika ti Amak.

PRAYER OF ABANDONMENT

Father,
I abandon myself into your hands;
do with me what you will.
Whatever you may do, I thank you:
I am ready for all, I accept all.

Let only your will be done in me,
and in all your creatures -
I wish no more than this, O Lord.

Into your hands I commend my soul:
I offer it to you with all the love of my heart,
for I love you, Lord, and so need to give myself,
to surrender myself into your hands without reserve,
and with boundless confidence,
for you are my Father.

Hon, HI/
Dis 29, 2013

MAUDI A PAKADA, ILOKANO TI ULTIMO ADIOS: PATARUS

ULTIMO ADIOS/ MAUDI A PAKADA
Ni Dr Jose P. Rizal
Inyulog ni A. Solver Agcaoili

1.
Agpakaadakon, o Ili, dagat’ init a tangkayag
Perlas tataaw iti daya, Eden awanan raniag!
Naliday a di maiyebkas, itedko kenka ‘toy biag,
Koma ta narayrayray, nasadsadiwa, naim-imbag,
Kenka idaton nga ingget regget, sayaat ti banag.

2.
Iti pagbabakalan, iti rinnapok a nakaro a dangadang
Dadduma iteddat’ biag di agduadua awan sanaang
Iti amin-amin a disso, addaan sipres, laurel wenno awan
Pakadusaan man, panag, sinnupring dissot’ pakamartiran
Padapada amin no dawaten taeng, daga a nakaiyanakan

3.
Pumusayak a makasaksi rugi ti marismaris a tangatang
A mangiwaragawag iti aldaw kalpasan sipnget kaltaang
No kasapulam ti tayengteng a mangtinat’ silnag ti rabii
Ibukbokmo ti darak ket iti rumbeng unay a kanito, iwarsi
Ken iti iking daytoy ket anninaw kaiyyanak a lawag ibursi!

4.
Dardarepdepko, idi maysaak pay nga agtutubo,
Dardarepdepko, agkabannuagak ket narungbo,
Ket makitaka, sika a Gameng iti baybay iti Daya,
Nangisit a matam namaga, tangig muging awan duma
Awanan rupanget, awanen buribor, awanan mansa.

5.
Ti reggetko iti daytoy a biag, ingget bara a paggaayat,
O sika! Ipukkaw ti kararuak kenka iti inta panagsina;
O sika! Nagsam-iten ti pumusay tapno mabukelka;
Mapadsoak tapno agbiagka, iti babat’ langit nga agpakada,
Ket iti mistiko a dagam ditoyak nga awan-ressat aginana.

6.
No iti rabaw ti tanemko makariknkantot’ pul-oy,
Kadagiti narukbos a karuotan ket maysa nga apuy,
Ipanmo koma kadagiti bibig ket agkan kararuak,
Ken iti nalamiis a tanem, iti muging ket mariknak,
Darang ti angesmo, ken ti ayamuom ayat kaniak.


7.
Palugodam koma a ti naumbi a sinlag ti bulan agpakita,
Palugodam bigat itedna kaniak apagsayud lawag agsapa,
Iti arasaas bay-am a ti angin sennaay iti tanem ipeksana,
Ket no adda maysa a tumatayab iti krusko nga agbatay,
Palugodam nga agdayyeng maysa a samiweng ti kappia.    

8.
Palugodam a ti umap-apuy nga init alimuom italawna
Ket kaduana ti regget agsubli ti law-ang a sisasadia;
Palugodam a ti pagayam aglua iti ipapatay a nasapa;
Ket kadagiti naulimek a malem iti panangikaragda kaniak,
Iyararawannak, O, Ina a Daga, ta iti Namarsua aginanaak.

9.
Iyararawam, O Ili, amin a naidasay nga awanan gasat,
Amin dagiti di maipeksa a ranggas ket nagdaliasat;
Amin a kakaasi nga inna nga iti pait ket agdungdung-aw;
Amin nga ulila, balo, balud a ti panagsagaba di pimmanaw,
Ken iyararawam met a makitam salakanmo di am-amangaw.


10.
Ket no ti nasipnget a rabii sallukobannat’ lugar-ni-dasay,
Ken dagiti laeng minatay ti nabati nga agbambantay,
Dimo singaen ti inda panagulimek, ti misterio ni patay:
No matimudmo dagiti aweng ti sitara, kas ti salteria,
Siak daytoy, ipatpateg nga Ili, siak kenka ti agkankanta.

11.
Ket no awanton ti makalagip iti disso daytoy tanem,
Awananen iti krus wenno batonlagip a panglasin,
Palugodan nga araduen, iwarakiwak a kas rumbeng
Ket ti dapok nga iti kaawan ket makita pay laeng,
Bay-an nga agbalin a tapok mangarpaw kadagaanen.

12.
Iti udina awan ania manna no siak ket ita lipatem;
Ti atmosferam, dagiti tangatang, tantanap kisapem;
Ta agbalinakto a naregta a musika iti panagdengngeg:
Ayamuom, lawag, maris, arasaas, kanta, anil-il nauneg,
Dagdagulliten dagitoy ti anag ti pammatik a nabaneg.

13.
Ilik nga id-idoluek, sika a nakaro a pakailaak,
Patgek a Filipinas, kenka ti maudi a pakadak;
O, imdengam ta ibatik amin: dadakkelko, ayatko,
Tundak disso awan adipen, sinandadaulo, berdugo
Sadiay pammati di mangettel, Dios isuna ti reino.

14.
Agpakadaakon nagannak, kakabsat mangipatpateg,
Pagayam iti kinaubing, iti taeng nga ita ket malbeg;
Agyamankayo ta itan ket aginanaak aldaw ni tellaay;
Innakon, dimmiro a baniaga, gayyem a ti dana nangrayray;

Kadakayo amin agpakadaakon; panaginana met ti ipapatay.

ULTIMO ADIOS--IN ILOKANO BY AGCAOILI

ULTIMO ADIOS/ MAUDI A PAKADA
Ni Dr Jose P. Rizal
Inyulog ni Dr Aurelio Solver Agcaoili

1.
Farewell, my adored Land, region of the sun caress'd,
Pearl of the Orient Sea, our Eden lost,
With gladness I give thee my Life, sad and repress'd;
And were it more brilliant, more fresh and at its best,
I would still give it to thee for thine welfare at most.

Agpakaadakon, o Ili, dagat’ init a tangkayag
Perlas tataaw iti daya, Eden awanan raniag!
Naliday a di maiyebkas, itedko kenka ‘toy biag,
Koma ta narayrayray, nasadsadiwa, naim-imbag,
Kenka idaton nga ingget regget, sayaat ti banag.

2.
On the fields of battle, in the fury of fight,
Others give thee their lives without pain or hesitancy,
The place matters not: cypress, laurel, or lily;
Scaffold, open field, conflict or martyrdom's site,
It is the same if asked by home and Country.

Iti pagbabakalan, iti rinnapok a nakaro a dangadang
Dadduma iteddat’ biag di agduadua awan sanaang
Iti amin-amin a disso, addaan sipres, laurel wenno awan
Pakadusaan man, panag, sinnupring dissot’ pakamartiran
Padapada amin no dawaten taeng, daga a nakaiyanakan
  
3.
I die as I see tints on the sky b'gin to show
And at last announce the day, after a gloomy night;
If you need a hue to dye your matutinal glow,
Pour my blood and at the right moment spread it so,
And gild it with a reflection of your nascent light!

Pumusayak a makasaksi rugi ti marismaris a tangatang
A mangiwaragawag iti aldaw kalpasan sipnget kaltaang
No kasapulam ti tayengteng a mangtinat’ silnag ti rabii
Ibukbokmo ti darak ket iti rumbeng unay a kanito, iwarsi
Ken iti iking daytoy ket anninaw kaiyyanak a lawag ibursi!

   
4.
My dreams, when scarcely a lad adolescent,
My dreams when already a youth, full of vigour to attain,
Were to see thee, Gem of the sea of the Orient,
Thy dark eyes dry, smooth brow held to a high plane
Without frown, without wrinkles and of shame without stain.

Dardarepdepko, idi maysaak pay nga agtutubo,
Dardarepdepko, agkabannuagak ket narungbo,
Ket makitaka, sika a Gameng iti baybay iti Daya,
Nangisit a matam namaga, tangig muging awan duma
Awanan rupanget, awanen buribor, awanan mansa.


5.
My life's fancy, my ardent, passionate desire,
Hail! Cries out the soul to thee, that will soon part from thee;
Hail! How sweet 'tis to fall that fullness thou may acquire;
To die to give thee life, 'neath thy skies to expire,
And in thy mystic land to sleep through eternity!

Ti reggetko iti daytoy a biag, ingget bara a paggaayat,
O sika! Ipukkaw ti kararuak kenka iti inta panagsina;
O sika! Nagsam-iten ti pumusay tapno mabukelka;
Mapadsoak tapno agbiagka, iti babat’ langit nga agpakada,
Ket iti mistiko a dagam ditoyak nga awan-ressat aginana.

6.
If over my tomb some day, thou wouldst see blow,
A simple humble flow'r amidst thick grasses,
Bring it up to thy lips and kiss my soul so,
And under the cold tomb, I may feel on my brow,
Warmth of thy breath, a whiff of thy tenderness.

No iti rabaw ti tanemko makariknkantot’ pul-oy,
Kadagiti narukbos a karuotan ket maysa nga apuy,
Ipanmo koma kadagiti bibig ket agkan kararuak,
Ken iti nalamiis a tanem, iti muging ket mariknak,
Darang ti angesmo, ken ti ayamuom ayat kaniak.


7.
Let the moon with soft, gentle light me descry,
Let the dawn send forth its fleeting, brilliant light,
In murmurs grave allow the wind to sigh,
And should a bird descend on my cross and alight,
Let the bird intone a song of peace o'er my site.


Palugodam koma a ti naumbi a sinlag ti bulan agpakita,
Palugodam bigat itedna kaniak apagsayud lawag agsapa,
Iti arasaas bay-am a ti angin sennaay iti tanem ipeksana,
Ket no adda maysa a tumatayab iti krusko nga agbatay,
Palugodam nga agdayyeng maysa a samiweng ti kappia.    

8.
Let the burning sun the raindrops vaporise
And with my clamour behind return pure to the sky;
Let a friend shed tears over my early demise;
And on quiet afternoons when one prays for me on high,
Pray too, oh, my Motherland, that in God may rest I.

Palugodam a ti umap-apuy nga init alimuom italawna
Ket kaduana ti regget agsubli ti law-ang a sisasadia;
Palugodam a ti pagayam aglua iti ipapatay a nasapa;
Ket kadagiti naulimek a malem iti panangikaragda kaniak,
Iyararawannak, O, Ina a Daga, ta iti Namarsua aginanaak.

9.
Pray, thee, for all the hapless who have died,
For all those who unequalled torments have undergone;
For our poor mothers who in bitterness have cried;
For orphans, widows and captives to tortures were shied,
And pray too that thou may seest thine own redemption.

Iyararawam, O Ili, amin a naidasay nga awanan gasat,
Amin dagiti di maipeksa a ranggas ket nagdaliasat;
Amin a kakaasi nga inna nga iti pait ket agdungdung-aw;
Amin nga ulila, balo, balud a ti panagsagaba di pimmanaw,
Ken iyararawam met a makitam salakanmo di am-amangaw.


10.
And when the dark night wraps the cemet'ry
And only the dead to vigil there are left alone,
Disturb not their repose, disturb not the mystery:
If thou hear the sounds of cithern or psaltery,
It is I, dear Country, who, a song t'thee intone.

Ket no ti nasipnget a rabii sallukobannat’ lugar-ni-dasay,
Ken dagiti laeng minatay ti nabati nga agbambantay,
Dimo singaen ti inda panagulimek, ti misterio ni patay:
No matimudmo dagiti aweng ti salterio, kas ti sitara,
Siak daytoy, ipatpateg nga Ili, siak kenka ti agkankanta.


11.
And when my grave by all is no more remembered,
With neither cross nor stone to mark its place,
Let it be ploughed by man, with spade let it be scattered
And my ashes ere to nothingness are restored,
Let them turn to dust to cover thy earthly space.

Ket no awanton ti makalagip iti disso daytoy tanem,
Awananen iti krus wenno batonlagip a panglasin,
Palugodan nga araduen, iwarakiwak a kas rumbeng
Ket ti dapok nga iti kaawan ket makita pay laeng,
Bay-an nga agbalin a tapok mangarpaw kadagaanen.


12.
Then it matters not that thou should forget me:
Thy atmosphere, thy skies, thy vales I'll sweep;
Vibrant and clear note to thy ears I shall be:
Aroma, light, hues, murmur, song, moanings deep,
Constantly repeating the essence of the faith I keep.

Iti udina awan ania manna no siak ket ita lipatem;
Ti atmosferam, dagiti tangatang, tantanap kisapem;
Ta agbalinakto a naregta a musika iti panagdengngeg:
Ayamuom, lawag, maris, arasaas, kanta, anil-il nauneg,
Dagdagulliten dagitoy ti anag ti pammatik a nabaneg.


13.
My idolised Country, for whom I most gravely pine,
Dear Philippines, to my last goodbye; oh, harken
There I leave all: my parents, loves of mine,
I'll go where there are no slaves, tyrants or hangmen
Where faith does not kill and where God alone doth reign.

Ilik nga id-idoluek, sika a nakaro a pakailaak,
Patgek a Filipinas, kenka ti maudi a pakadak;
O, imdengam ta ibatik amin: dadakkelko, ayatko,
Tundak disso awan adipen, sinandadaulo, berdugo
Sadiay pammati di mangettel, Dios isuna ti reino.

14.
Farewell, parents, brothers, beloved by me,
Friends of my childhood, in the home distressed;
Give thanks that now I rest from the wearisome day;
Farewell, sweet stranger, my friend, who brightened my way;
Farewell to all I love; to die is to rest.

Agpakadaakon nagannak, kakabsat mangipatpateg,
Pagayam iti kinaubing, iti taeng nga ita ket malbeg;
Agyamankayo ta itan ket aginanaak rikor ti aldaw;
Innakon, dimmiro a baniaga, gayyem a ti dana nangrayray;

Kadakayo amin agpakadaakon; panaginana met ti ipapatay.

Kabanasan, Ilokano Lexicography

BALIKAS ITA NGA ALDAW. (377) -- KABANASAN

kabanasan 1. png lugar a di pulos malinongan kontra iti init 2. png nalawa a kataltalonan 3. png nalawa a kapatagan 4. png lugar a patag, nainit, ken pagiwarwaran kadagiti dingnguen 5. sin kaparangan 6. kej ‘Talaga met a kabanasan ti Kabanasan idiay dumaya a parte ti Laoag a kumamang kadagiti turturod iti Bacsil, sa iti away a parte ti Vintar.’ 7. dsg bambanas, banas

Sors: A Solver Agcaoili, Monolinggual a Diksionario ken Tesoro nga Ilokano.
1Like ·  · Promote · 
  • Aida Cuanang Isu metla nga kabanasan da nga kabanasan dagidi appomi nga lallakay ngem, brgy nagrebcan met ti ammok...now i know sir
    18 hours ago via mobile · Unlike · 1
  • Aurelio Solver Agcaoili I will post 'nagrebcan' too, Dr Aida Cuanang. That, to me, has a rich history the umili no longer remembers, I am sure.
  • Dennis Mendoza tanap pay wenno kapanagan iti awagmi nga maysa iti kabanasan manong.
    17 hours ago via mobile · Unlike · 1
  • Federico Ilac Jr ay wen, kasla naisarsar-ong laeng a saan man la a maikankano daydi apo Manuel Arguilla itan iti kaaduan kadagiti tao...
    17 hours ago · Unlike · 2
  • Ramirez Joven They say "banas" for "hot (weather)" in Batangas and Laguna.

    And of course, the Malay/Indonesian word is 'panas'. 
    17 hours ago · Unlike · 2
  • William Jr Dumangeng dakkil a parte ti isabela kit maawag ngata a kabanasan? ta patag gamin deta isabela.. permi ti pudot na..
    17 hours ago · Unlike · 3
  • Imelda Emy Toledo Kabanasan kunami jay kapintasan a paset wenno kapatagan
    Kunada:
    "Ditaka nga aggarden mismo kabanasanna tapno mayat ti mulmula a maitukit" kunaman dagitay apapong idi
    17 hours ago via mobile · Unlike · 2
  • Fidel Sambaoa kasla met kaniami kabsat nga diay man aw-awagean mi ti "kalawaan"
    16 hours ago · Unlike · 1
  • Nelson G. Daligcon "tay-ak", "katay-akan" pay ti nangnangngegko met
    16 hours ago · Unlike · 1
  • Felix R. Udasco Agpayso ta kunam William JD. Nalawa a "kabanasan" ti parte ti Isabela. For instance, "Adda nalawa a KABANASAN 'diay tal-talon."
    15 hours ago · Unlike · 2
  • Errol Abrew kapanagan kunami met ditoy la union.
  • Michael Soriano Macugay Sir, is this synonymous to 'kainaran'? Malagipko ket kastoy iti mangmangngegko nga usarna: "Dika pay la mapmapan dita kainaran ket no mabignatka."
    11 hours ago via mobile · Edited · Unlike · 1
  • Aurelio Solver Agcaoili Dios ti agngina kakabsat: Apo Errol Abrew, Dennis MendozaNelson G. DaligconFelix R. Udasco, ken Michael Soriano Macugay,Fidel SambaoaImelda Emy ToledoFederico Ilac Jr, ken William Jr Dumangeng. I will respond to each of the points you raised one by one to show the relationship and the difference of these concepts you pointed out. Mapanak man pay agsagad bassit arubayan daytoy amok saakto agsubli. Numona ta agbugkaw daytay amok, apo aya!
    9 hours ago · Edited · Like · 2
  • Felix R. Udasco Naka-kaykayakon kaili Aurelio.
    9 hours ago · Unlike · 1
  • Aurelio Solver Agcaoili Daytoy ngamin amok ket nakaro, apo Felix R. Udasco. Pakaykayanna amin a di mangan-ano. Numona ta dina ammot' agi-Ilokano, piman!
  • Felix R. Udasco "Nakaro"? Dakayo pada mi a saluyot, adu ti kaipapanan ti Iluko word "nakaro". For instance, Saan laeng a "nakaro nga arak" no di ket, "nakaro nga amo".
    9 hours ago · Unlike · 1
  • Felix R. Udasco Kaili Errol A: Intoy ti ayan yo dita La Union?
    9 hours ago · Unlike · 1
  • Aurelio Solver Agcaoili Wen, apo Felix R. Udasco. Bale adu a nivel ti kaiyulogan daytoy. Will out these as 'balikas' soon to demonstrate the richness of this term. Mabalin pay daytoy a 'baliwegweg, naluko, paan-anawa, di dumdumngeg iti sao, kdpy.'
  • Felix R. Udasco Kaili Aurelio, Felix lattan ti awag mo kaniak. Naragragsakak pay ken napas-pasigak kenka a masirib nokua. Saanakon nga umalimi-im.
    9 hours ago · Unlike · 1
  • Aurelio Solver Agcaoili Wen, Manong Felix. Kasla diak maiderecho a di ikkan iti rumbeng a panagdayaw iti naganyo. Dispensarendak koma no nayonak iti manong, no palugodandak.
  • Errol Abrew manong felix, ditoykami caba, la union. ili a nakayanakan ni diego silang, ti ilokano a bannuar jejejeje!
    6 hours ago · Unlike · 1
  • Felix R. Udasco Thanks for the info kaili Errol. Ita la nga ammok a tubo ti La Union ni maingel, Diego Silang. Kunak la no taga Ilocos Sur isuna.

    OK kaili Aurelio, manong ti awag mo kaniak is alright.
    5 hours ago · Unlike · 1
  • Errol Abrew Idiay da Vigan (Siudad itan), Ilocos Sur a pinatay kakang. Maysa nga agnagan ti Miguel Vicos (mestiso) ti nangliput kaninana). diego silang was born on december 16, 1730 and died may 28, 1793. his late wife maria josefa gabriela silang (of santa, ilocos sur) isu nangituloy ti dangadang. ginarote met dagiti kastila ni gabriela idi setiembre 20, 1763 a anamaggibus ti alsamiento iti ilocos.
    5 hours ago · Unlike · 1
  • Felix R. Udasco "Kainaran" wenno "kennaag" sa pay Michael SM.
    4 hours ago · Like · 1
  • Aurelio Solver Agcaoili Let's get this done: Prof Michael Soriano Macugay ken Manong Felix R. Udasco: iti umuna a nivel ti kaiyulogan ti 'kabanasan,' kainaran works. That is exactly what it tells. There is a problem with kennag, var kannag, as it alludes to the full light of the moon illuminating a huge expanse of a flatland in the evening. We need to articulate the difference when we establish the relationship between 'kabanasan' and 'kannag'/'kennag'. Apo Errol Abrew andDennis Mendoza: you are right about 'kapanagan' [note: punget-a-ramut, to wit, 'panag'. There is small problem here though: 'kapanagan' also refers to a stretch of a flatland we call the dry, sandy flatland between the shore (of a river, sea) and a fertile, arable land. The universals in the concept map work, but not the specifics. 'Kalawaan' works, adi a Nelson G. Daligcon ken adi nga Imelda Emy Toledo, but there is a 'Houston, there is problem' when you do a Venn (to account the overlap and the separation: 'kalawaan' (punget-a-ramut: 'lawa') is really a generic term (wenno panapasap a termino iti amin a 'nalawa') and this could apply to any other geographic formation not necessarily that of the 'kabanasan.' There is relationship between the 'kapatagan,' 'katay-akan,' and the 'kabanasan,' The problem with the first two: the reference, first to the plain/flat topography of a mountaintop/hilltop. Meaning, when we hit the second level of meaning, agsina no kuan dagiti umuna a termino (agsingin dagitoy: kapatagan/katay-akan, ket posible nga agkasinonimoda). In fine, amin dagitoy ket makikabagis iti umuna a nivel ti referensia--ket ngarud, justo ti observasionyo--ngem kadagiti sabali a nivel, makitatayo ti panagduduma dagitoy.
    39 minutes ago · Edited · Like · 3
  • Aurelio Solver Agcaoili Daytoy ti maysa a karit iti lexikografia: daytay alisto a pannakasirig kadagiti panagkakabagian dagiti termino, ken ti panagbalinda nga agkakasiuman. Dios ti agngina kadagiti observasionyo. Inayonko dagitoy iti panagrevisarko kadagiti entrada.
    55 minutes ago · Like · 1
  • Imelda Emy Toledo Tengkyu manen manongko Aurelio mayat ti adda mainayon kadagiti naalallingah a balikas kadagiti apapong ti tuod a nabangonan
    49 minutes ago via mobile · Unlike · 1
  • Aurelio Solver Agcaoili Aloha, Dr Aida Cuanang: daytoy ti tentativo a kultural nga observasionko maipapan iti Kabanasa/Nagrebcan (wenno kasano a nagbalin a dua ti nagan daytoy a lugar). Adda sumagmamano a fuersa ti toponimo bilang sosiohistoriko a paset ti memoria, ket ngarud, naimpakasaritaan a padas ni Ilokano. Ti referensia ti 'banas' iti Kabanasan ket referensia nga aggapu mismo iti topografia ti lugar, wenno ti langa/sukog/hitsura ti geografiko a referensia dayta a disso. Kayatna a sawen, ti sentral nga idea ditoy ket ti padas iti 'banas' [ibidem est, talon/kataltalonan]. Iti sabali a bangir, sabali ti referensia ti Nagrebcan: daytoy ket ti historikal a memoria dagiti umil ken ti ili maipapan iti dayta a disso. Manipud iti punget-a-ramut a balikas a rebbek (conquer, vanquish, overcome, overpower, win over, triumph over the odds), makaformatayo iti maysa a fosilisado a sao--a maysa a nominalisado a termino, daytoy nagrebkan. Kastoy ti infleksion a napasamak: rebbek--agrebbek, nagrebbak, nagrebbekan/nagrebbakan=nagrebkan/nagrebcan (dimmalan daytoy naudi iti fuersa ti kontraksion/panangiyababa). Daytoy penekket-ungto (suffix nga '-an' iti utit ti 'nagrebbek') nga -an ket mangipasimudaag iti maysa a disso, kas koma ti 'an iti kamanggaan, kabangaan, kabakiran, kdpy. Ngarud, iti udi, adda nakalemmeng a pakasaritaan ditoy a Kabasanan/Cabanasan wenno Nagrebbekan/Nagrebkan/Nagrebkan, ket daytoy a narativo ket posible nga awanan iti utob-nakem iti agdama. Kayatna a sawen, saan a mabalin a daytoy a toponimo a nagan ket awan rason daytoy. Ti teoriak ket adda--ket dayta ti karik kadagiti agdama nga umili: ti panangammo no ania daytoy. [My tentative theory is this has something with the Ilokano history of struggle against all forms of injustice, possibly including external invaders and colonizers. When this toponym became an applicable one is a hint. But I am thinking of the Spanish colonization, and possibly, as late as the Japanese occupation.)
  • Aurelio Solver Agcaoili Wen, ngarud, adingko nga Imelda Emy Toledo. Daytoy ti maibagak: uray siak, siddaaw ti umapay no kua kaniak ti maamirisko dagitoy, ken kunkunak, Anian a sanut--anian a nagsanut!--dagiti nagkauna nga Ilokano a pagapuantayo, di kadi?
    38 minutes ago · Edited · Like · 1
  • Imelda Emy Toledo Korek manongko
    Adado kumapay a balbalikas ti maipaulog wenno maikkan kaipapananna ta ado ti padak a di makaammo
    No dadduma agsaludsodda kaniak mabayagpay nga agpanunotak no anya itayen ti kayatna a saoen
    Diak a magulpe nga ibaga ti kayatna a saoen manong
    38 minutes ago via mobile · Unlike · 1
  • Michael Soriano Macugay DTAU, Sir. I especially like the Iluko term for 'root word' nga itak la a mangngeg: punget-a-ramut. Pintas. I'm learning. 
    37 minutes ago via mobile · Unlike · 2
  • Aurelio Solver Agcaoili Nakabakbaknang ngamin ti lengguahetayo, adingko nga Imelda Emy Toledo. Uray iti agtultuloy a panagsukisok, ad-adu nga amang ti panidaaw nga adda kaniak, ket umapay kaniak a kankanayon iti panagsaludar kadagiti pagapuan. We need to learn and keep on learning, all of us.
    37 minutes ago · Like · 1
  • Aida Cuanang Thank you very much dr Ariel. Now malawlawagan ti panunot kon...kasta met tay 'buttong' isu metla nga teoria?
    36 minutes ago via mobile · Unlike · 1
  • Aurelio Solver Agcaoili Thank you, ballong a Prof Michael Soriano Macugay: I swear I had to rebel against the Western form of taxonomizing our experience as much as we can. Our floral references work, and I thought they illuminate what collective experience we can show the world. I thought that the 'punget-a-ramut' is really more encompassing than the divided notion of 'stem' and 'root'.
    35 minutes ago · Like · 2
  • Aurelio Solver Agcaoili Wen, Dra Aida Cuanang. I will post 'buttong/Buttong' next time. I was working on the toponyms as well, but it still a long way before daybreak. With the Namarsua's blessing of pia and karadkad, we can get this done--and soon.
  • Michael Soriano Macugay So you yourself coined that term, sir? Meaning there has been another existing Iluko term being used prior to that?
    32 minutes ago via mobile · Unlike · 1
  • Aida Cuanang Saluadan naka ti Apo a Namarsua Apo Ariel nga gayyemko
    32 minutes ago via mobile · Unlike · 1
  • Aurelio Solver Agcaoili Yes, I coined these things, Prof Michael Soriano Macugay. Practically the whole terminology of the Gramatika, in Ilokano, I coined them, based on their substantive references. And I had to justify--and explain and explicate these terms in that Gramatika book. In short, there were no Ilokano terms, Mike. Awan ti nagamiris nga ammok a kastoy ti ipaip nga inaramatda.
  • Aurelio Solver Agcaoili The trouble is that there had been Grammars on the Ilokano language, but these were all using either: the Latin/Spanish framework (with all the linguistic behavior of these languages, declension and inflection included), and the English language, also ...See More
    29 minutes ago · Like · 1
  • Aurelio Solver Agcaoili Thank you for that wonderful and kind araraw for me, Dr Aida Cuanang. Isublik met kenka ti panarabay koma ti Apo Namarsua kenka ken ti familiam.