Maysa a Malem a Tungtongan Ken Dr. Raymund, Tibak

Iti pagsasao ti puso ti kayatko a pangiyebkasan daytoy. Maysa nga inosente a tungtongan kenni Dr. Raymund Llanes Liongson, agkabannuag nga akademiko iti Leeward Community College ti Unibersidad ti Hawaii.

Maysa a di nairanta a panagsasarak ti panagam-ammomi aginnem a tawenen ti napalabas: maysa a hello iti telepono idi maisar-ongak iti Honolulu para iti maysa a kumperensia iti lengguahe iti Unibersidad ti Hawaii.

Hello, kinunak.

Sinno daytoy, kunana iti ungto a linia, iti boses a nababa, medio nabangag, a kunam la no tinubay dagiti pukpukkaw iti rali iti puraw a kapitolio ti Laoag.

Inyam-ammok ti bagik.

A, wen, agkitatanto koma, kinunana. Adda Pamantasan Conference nga angayenmi ket no mabalin ket agsaritaka maipapan iti folk literature ti Filipinas.

Wen, kinunak.

Dayta ti umuna a panagsarakmi a nangiruangan kadagiti adu a panagsarak ken panagtutungtong. Ket iti pananginawmi ti Nakem International Centennial Conference, adda ni Dr. Liongson a kaduami.

Aginnga nga iti maysa a malem ti Biernes, iti piesta opisial ti Statehood ti Hawaii, iti maysa a naunday a panagmimiting, linukatan ni Raymund ti maysa a paset ti biagna: ti pannakigamulona iti Tignay maipapapan iti panangilablaban iti karbengan dagiti masa iti panawen ti diktaduria. Isuna ken adu pay kadagiti nakamurmayen nga estudiante ti Laoag ti nakisinsinanggol kadagiti arutang tapno maipeksada ti karirikna dagiti umili.

Maysa a paset ti kinaubingko daytoy: ti makasaksi iti panagdara dagiti pader ti puraw a kapitolio ti Laoag tapno iti kasta ket agbalin dagitoy a pader a plakard ti nakain-inaka a kasasaad ti gimong ken dagiti umili.

Agsubli kaniak dagiti lagip: buyaek dagiti aktibista nga agriaw. Basaek ti biblia ti panangipinget ti karbegan a kas makipagili. Idulinko amin dagitoy ket iti nobelak a Dangadang, sadiay, sadiayko a sublian dagitoy sibibiag a lagip.

Siak ti maysa kadagiti nagig-iggem kadagiti arutang, kinunana. Ken nagistayannak pinatay ti soldado a kasinsinko: inungapna ti ngiwatko ket insulbongna sadiay ti ngudo ti paltog kalpasan ti ritual ti panangtungpatungpana kaniak. Sisasango ti inak, sisasango pay ti maysa a kabagiak.

Dimngegak latta. Ket nagsubli kaniak ti Laoag a nagubingak.

Ken ti pagilian nga intunda ti nadangkok a rehimen iti riwriw a rigrigat.

A Solver Agcaoili
Manoa, Honolulu, HI
Agosto 18, 2006

4 comments:

rva said...

anian, anian a tungtongan, manong. kasla la kadi panagkompesar daytoy? panangikompesar iti basol a saan a basol nga agsapsapul iti pammakawan a saan a pammakawan?

Ariel said...

kunam sa, ading. ita laeng a makasangok a nasayaat daytoy nga adigi ti rebolusionario nga isip ken lagiptayo ket adu ta adu nga imahen ti imbati kaniak ti tungtonganmi. isarunokto dagitoy ta saan a kabaelan nga idulin ti isipko.

Raymund Liongson said...

Mabalin a saan a nalawag ti innak panangisalaysay. Saan a soldado no di ket Kapitan ti Barangay a kabagiak (binigbigmi a kasinsinko) ti nangisulluop ti paltog iti ngiwatko.

Naurnosko man ti sumagmamano a lagip ti nagpasarak idi 1970s ket pinadasko nga insurat. In-uploadko iti daytoy a website:

http://www.philippinesonline.org/philippinesonline/asan_298/hawk_swooped.htm

Nupay man no kasta, ad-adu pay dagiti narigrigat ti nagpasaranna ngem iti siak.

Ariel said...

Korehirikto ngarud daytoy. Agyamanak iti baro a detalye. Ngem ti kinadangkok ti rehimen ket dina mailemmeng dagitoy a pasamak a pasig a nabuyok, naangdod, ken nalaad.