Kabanasan, Ilokano Lexicography

BALIKAS ITA NGA ALDAW. (377) -- KABANASAN

kabanasan 1. png lugar a di pulos malinongan kontra iti init 2. png nalawa a kataltalonan 3. png nalawa a kapatagan 4. png lugar a patag, nainit, ken pagiwarwaran kadagiti dingnguen 5. sin kaparangan 6. kej ‘Talaga met a kabanasan ti Kabanasan idiay dumaya a parte ti Laoag a kumamang kadagiti turturod iti Bacsil, sa iti away a parte ti Vintar.’ 7. dsg bambanas, banas

Sors: A Solver Agcaoili, Monolinggual a Diksionario ken Tesoro nga Ilokano.
1Like ·  · Promote · 
  • Aida Cuanang Isu metla nga kabanasan da nga kabanasan dagidi appomi nga lallakay ngem, brgy nagrebcan met ti ammok...now i know sir
    18 hours ago via mobile · Unlike · 1
  • Aurelio Solver Agcaoili I will post 'nagrebcan' too, Dr Aida Cuanang. That, to me, has a rich history the umili no longer remembers, I am sure.
  • Dennis Mendoza tanap pay wenno kapanagan iti awagmi nga maysa iti kabanasan manong.
    17 hours ago via mobile · Unlike · 1
  • Federico Ilac Jr ay wen, kasla naisarsar-ong laeng a saan man la a maikankano daydi apo Manuel Arguilla itan iti kaaduan kadagiti tao...
    17 hours ago · Unlike · 2
  • Ramirez Joven They say "banas" for "hot (weather)" in Batangas and Laguna.

    And of course, the Malay/Indonesian word is 'panas'. 
    17 hours ago · Unlike · 2
  • William Jr Dumangeng dakkil a parte ti isabela kit maawag ngata a kabanasan? ta patag gamin deta isabela.. permi ti pudot na..
    17 hours ago · Unlike · 3
  • Imelda Emy Toledo Kabanasan kunami jay kapintasan a paset wenno kapatagan
    Kunada:
    "Ditaka nga aggarden mismo kabanasanna tapno mayat ti mulmula a maitukit" kunaman dagitay apapong idi
    17 hours ago via mobile · Unlike · 2
  • Fidel Sambaoa kasla met kaniami kabsat nga diay man aw-awagean mi ti "kalawaan"
    16 hours ago · Unlike · 1
  • Nelson G. Daligcon "tay-ak", "katay-akan" pay ti nangnangngegko met
    16 hours ago · Unlike · 1
  • Felix R. Udasco Agpayso ta kunam William JD. Nalawa a "kabanasan" ti parte ti Isabela. For instance, "Adda nalawa a KABANASAN 'diay tal-talon."
    15 hours ago · Unlike · 2
  • Errol Abrew kapanagan kunami met ditoy la union.
  • Michael Soriano Macugay Sir, is this synonymous to 'kainaran'? Malagipko ket kastoy iti mangmangngegko nga usarna: "Dika pay la mapmapan dita kainaran ket no mabignatka."
    11 hours ago via mobile · Edited · Unlike · 1
  • Aurelio Solver Agcaoili Dios ti agngina kakabsat: Apo Errol Abrew, Dennis MendozaNelson G. DaligconFelix R. Udasco, ken Michael Soriano Macugay,Fidel SambaoaImelda Emy ToledoFederico Ilac Jr, ken William Jr Dumangeng. I will respond to each of the points you raised one by one to show the relationship and the difference of these concepts you pointed out. Mapanak man pay agsagad bassit arubayan daytoy amok saakto agsubli. Numona ta agbugkaw daytay amok, apo aya!
    9 hours ago · Edited · Like · 2
  • Felix R. Udasco Naka-kaykayakon kaili Aurelio.
    9 hours ago · Unlike · 1
  • Aurelio Solver Agcaoili Daytoy ngamin amok ket nakaro, apo Felix R. Udasco. Pakaykayanna amin a di mangan-ano. Numona ta dina ammot' agi-Ilokano, piman!
  • Felix R. Udasco "Nakaro"? Dakayo pada mi a saluyot, adu ti kaipapanan ti Iluko word "nakaro". For instance, Saan laeng a "nakaro nga arak" no di ket, "nakaro nga amo".
    9 hours ago · Unlike · 1
  • Felix R. Udasco Kaili Errol A: Intoy ti ayan yo dita La Union?
    9 hours ago · Unlike · 1
  • Aurelio Solver Agcaoili Wen, apo Felix R. Udasco. Bale adu a nivel ti kaiyulogan daytoy. Will out these as 'balikas' soon to demonstrate the richness of this term. Mabalin pay daytoy a 'baliwegweg, naluko, paan-anawa, di dumdumngeg iti sao, kdpy.'
  • Felix R. Udasco Kaili Aurelio, Felix lattan ti awag mo kaniak. Naragragsakak pay ken napas-pasigak kenka a masirib nokua. Saanakon nga umalimi-im.
    9 hours ago · Unlike · 1
  • Aurelio Solver Agcaoili Wen, Manong Felix. Kasla diak maiderecho a di ikkan iti rumbeng a panagdayaw iti naganyo. Dispensarendak koma no nayonak iti manong, no palugodandak.
  • Errol Abrew manong felix, ditoykami caba, la union. ili a nakayanakan ni diego silang, ti ilokano a bannuar jejejeje!
    6 hours ago · Unlike · 1
  • Felix R. Udasco Thanks for the info kaili Errol. Ita la nga ammok a tubo ti La Union ni maingel, Diego Silang. Kunak la no taga Ilocos Sur isuna.

    OK kaili Aurelio, manong ti awag mo kaniak is alright.
    5 hours ago · Unlike · 1
  • Errol Abrew Idiay da Vigan (Siudad itan), Ilocos Sur a pinatay kakang. Maysa nga agnagan ti Miguel Vicos (mestiso) ti nangliput kaninana). diego silang was born on december 16, 1730 and died may 28, 1793. his late wife maria josefa gabriela silang (of santa, ilocos sur) isu nangituloy ti dangadang. ginarote met dagiti kastila ni gabriela idi setiembre 20, 1763 a anamaggibus ti alsamiento iti ilocos.
    5 hours ago · Unlike · 1
  • Felix R. Udasco "Kainaran" wenno "kennaag" sa pay Michael SM.
    4 hours ago · Like · 1
  • Aurelio Solver Agcaoili Let's get this done: Prof Michael Soriano Macugay ken Manong Felix R. Udasco: iti umuna a nivel ti kaiyulogan ti 'kabanasan,' kainaran works. That is exactly what it tells. There is a problem with kennag, var kannag, as it alludes to the full light of the moon illuminating a huge expanse of a flatland in the evening. We need to articulate the difference when we establish the relationship between 'kabanasan' and 'kannag'/'kennag'. Apo Errol Abrew andDennis Mendoza: you are right about 'kapanagan' [note: punget-a-ramut, to wit, 'panag'. There is small problem here though: 'kapanagan' also refers to a stretch of a flatland we call the dry, sandy flatland between the shore (of a river, sea) and a fertile, arable land. The universals in the concept map work, but not the specifics. 'Kalawaan' works, adi a Nelson G. Daligcon ken adi nga Imelda Emy Toledo, but there is a 'Houston, there is problem' when you do a Venn (to account the overlap and the separation: 'kalawaan' (punget-a-ramut: 'lawa') is really a generic term (wenno panapasap a termino iti amin a 'nalawa') and this could apply to any other geographic formation not necessarily that of the 'kabanasan.' There is relationship between the 'kapatagan,' 'katay-akan,' and the 'kabanasan,' The problem with the first two: the reference, first to the plain/flat topography of a mountaintop/hilltop. Meaning, when we hit the second level of meaning, agsina no kuan dagiti umuna a termino (agsingin dagitoy: kapatagan/katay-akan, ket posible nga agkasinonimoda). In fine, amin dagitoy ket makikabagis iti umuna a nivel ti referensia--ket ngarud, justo ti observasionyo--ngem kadagiti sabali a nivel, makitatayo ti panagduduma dagitoy.
    39 minutes ago · Edited · Like · 3
  • Aurelio Solver Agcaoili Daytoy ti maysa a karit iti lexikografia: daytay alisto a pannakasirig kadagiti panagkakabagian dagiti termino, ken ti panagbalinda nga agkakasiuman. Dios ti agngina kadagiti observasionyo. Inayonko dagitoy iti panagrevisarko kadagiti entrada.
    55 minutes ago · Like · 1
  • Imelda Emy Toledo Tengkyu manen manongko Aurelio mayat ti adda mainayon kadagiti naalallingah a balikas kadagiti apapong ti tuod a nabangonan
    49 minutes ago via mobile · Unlike · 1
  • Aurelio Solver Agcaoili Aloha, Dr Aida Cuanang: daytoy ti tentativo a kultural nga observasionko maipapan iti Kabanasa/Nagrebcan (wenno kasano a nagbalin a dua ti nagan daytoy a lugar). Adda sumagmamano a fuersa ti toponimo bilang sosiohistoriko a paset ti memoria, ket ngarud, naimpakasaritaan a padas ni Ilokano. Ti referensia ti 'banas' iti Kabanasan ket referensia nga aggapu mismo iti topografia ti lugar, wenno ti langa/sukog/hitsura ti geografiko a referensia dayta a disso. Kayatna a sawen, ti sentral nga idea ditoy ket ti padas iti 'banas' [ibidem est, talon/kataltalonan]. Iti sabali a bangir, sabali ti referensia ti Nagrebcan: daytoy ket ti historikal a memoria dagiti umil ken ti ili maipapan iti dayta a disso. Manipud iti punget-a-ramut a balikas a rebbek (conquer, vanquish, overcome, overpower, win over, triumph over the odds), makaformatayo iti maysa a fosilisado a sao--a maysa a nominalisado a termino, daytoy nagrebkan. Kastoy ti infleksion a napasamak: rebbek--agrebbek, nagrebbak, nagrebbekan/nagrebbakan=nagrebkan/nagrebcan (dimmalan daytoy naudi iti fuersa ti kontraksion/panangiyababa). Daytoy penekket-ungto (suffix nga '-an' iti utit ti 'nagrebbek') nga -an ket mangipasimudaag iti maysa a disso, kas koma ti 'an iti kamanggaan, kabangaan, kabakiran, kdpy. Ngarud, iti udi, adda nakalemmeng a pakasaritaan ditoy a Kabasanan/Cabanasan wenno Nagrebbekan/Nagrebkan/Nagrebkan, ket daytoy a narativo ket posible nga awanan iti utob-nakem iti agdama. Kayatna a sawen, saan a mabalin a daytoy a toponimo a nagan ket awan rason daytoy. Ti teoriak ket adda--ket dayta ti karik kadagiti agdama nga umili: ti panangammo no ania daytoy. [My tentative theory is this has something with the Ilokano history of struggle against all forms of injustice, possibly including external invaders and colonizers. When this toponym became an applicable one is a hint. But I am thinking of the Spanish colonization, and possibly, as late as the Japanese occupation.)
  • Aurelio Solver Agcaoili Wen, ngarud, adingko nga Imelda Emy Toledo. Daytoy ti maibagak: uray siak, siddaaw ti umapay no kua kaniak ti maamirisko dagitoy, ken kunkunak, Anian a sanut--anian a nagsanut!--dagiti nagkauna nga Ilokano a pagapuantayo, di kadi?
    38 minutes ago · Edited · Like · 1
  • Imelda Emy Toledo Korek manongko
    Adado kumapay a balbalikas ti maipaulog wenno maikkan kaipapananna ta ado ti padak a di makaammo
    No dadduma agsaludsodda kaniak mabayagpay nga agpanunotak no anya itayen ti kayatna a saoen
    Diak a magulpe nga ibaga ti kayatna a saoen manong
    38 minutes ago via mobile · Unlike · 1
  • Michael Soriano Macugay DTAU, Sir. I especially like the Iluko term for 'root word' nga itak la a mangngeg: punget-a-ramut. Pintas. I'm learning. 
    37 minutes ago via mobile · Unlike · 2
  • Aurelio Solver Agcaoili Nakabakbaknang ngamin ti lengguahetayo, adingko nga Imelda Emy Toledo. Uray iti agtultuloy a panagsukisok, ad-adu nga amang ti panidaaw nga adda kaniak, ket umapay kaniak a kankanayon iti panagsaludar kadagiti pagapuan. We need to learn and keep on learning, all of us.
    37 minutes ago · Like · 1
  • Aida Cuanang Thank you very much dr Ariel. Now malawlawagan ti panunot kon...kasta met tay 'buttong' isu metla nga teoria?
    36 minutes ago via mobile · Unlike · 1
  • Aurelio Solver Agcaoili Thank you, ballong a Prof Michael Soriano Macugay: I swear I had to rebel against the Western form of taxonomizing our experience as much as we can. Our floral references work, and I thought they illuminate what collective experience we can show the world. I thought that the 'punget-a-ramut' is really more encompassing than the divided notion of 'stem' and 'root'.
    35 minutes ago · Like · 2
  • Aurelio Solver Agcaoili Wen, Dra Aida Cuanang. I will post 'buttong/Buttong' next time. I was working on the toponyms as well, but it still a long way before daybreak. With the Namarsua's blessing of pia and karadkad, we can get this done--and soon.
  • Michael Soriano Macugay So you yourself coined that term, sir? Meaning there has been another existing Iluko term being used prior to that?
    32 minutes ago via mobile · Unlike · 1
  • Aida Cuanang Saluadan naka ti Apo a Namarsua Apo Ariel nga gayyemko
    32 minutes ago via mobile · Unlike · 1
  • Aurelio Solver Agcaoili Yes, I coined these things, Prof Michael Soriano Macugay. Practically the whole terminology of the Gramatika, in Ilokano, I coined them, based on their substantive references. And I had to justify--and explain and explicate these terms in that Gramatika book. In short, there were no Ilokano terms, Mike. Awan ti nagamiris nga ammok a kastoy ti ipaip nga inaramatda.
  • Aurelio Solver Agcaoili The trouble is that there had been Grammars on the Ilokano language, but these were all using either: the Latin/Spanish framework (with all the linguistic behavior of these languages, declension and inflection included), and the English language, also ...See More
    29 minutes ago · Like · 1
  • Aurelio Solver Agcaoili Thank you for that wonderful and kind araraw for me, Dr Aida Cuanang. Isublik met kenka ti panarabay koma ti Apo Namarsua kenka ken ti familiam.

No comments: