Panagsubli iti Ili

BACK HOME. Twelve Filipino seamen arrive at the Ninoy Aquino International Airport after surviving a rebel attack in Nigeria on Dec. 19. R. Margallo, Inquirer, Jan. 6/07

Awit-awitmi dagiti sarsarita
iti panagpanaw ili sa manen daytoy
a narikut a panagsubli. Iti maleta
ket dagiti nagkaadu a bagahe ti panangabaruanan
iti labes dagiti buteng gapu iti pannakaraut
ti agallaalla a nakemmi, dakami a marinero
iti biag kas kadagiti taaw a di maungpot-ungpot
nga adayo nga amang kadagiti puerto nga ammo.

Ngem isu met laeng ti sublianan
a ta dagiti aldaw ket awan iti bulsa
awan iti ima ken gasat ken panangkalkalub
kadagiti ibit babaen ti garakgak
wenno pannakialamano iti ulpit.

Adayo a digo nga adda iti lukong ti dakulap
ti makunkuna a pannubbot a kadakami
ket maysa a nalitnaw a kari,
kas iti karayan a daliasaten tapno
ti nagbagamundo nga aniwaas mapasubli.

Kadagiti anniniwan ti buteng,
sadiay a biroken ti panagdur-as.

Namak payen no dikami umadayo?

Kasano ti agbirok iti malmalday a balatong
a mapabellad tapno laokan iti kararag
ken danum ken angot ti pasayan
tapno piman mayan-anay iti lamisaan
ken kadagiti malukong a mabisbisinan?

Numuna ta agdakkel dagiti annak
ket agkaribuso dagiti kayatda a mapasamak:

ti panagadal iti narsing tapno iti sabali
nga ili nga agserbi kadagiti amo
a no makisao ket agbugkaw ken no agaradas
iti puso ket kasla agam-amangaw

ti panagadal iti panagagas tapno
dagiti sakit ti sabali ket mataming
sandi ti panagpaadipen iti naguneg iti ulo
ta narigat met a sarangten ti nengneng
a boss chief ta sungriab ti agong
ta angot dagiti kolonisado ti pay-od
ket ti sao, uray no Ingles,
istranghero nga anak-ti-diables
ti bengnget ket tagikukua
ti maag a mammadles

ti panagsursuro iti panagayat
tapno laeng iti taeng iti puso
ti ipatpateg, idiay nga agkanibusanan
dagiti mabannog nga anges
dagiti al-al nga agbirbirok iti kasingin
ngem, a, ta umadayotayo kapilitan

ta ania ngarud ket awan maisakmol iti pagilian
awan maiserbi iti nakem nga agsarsaraaw
awan maisibbo ti bagi a malammin iti igaaw
awan panagbitegbiteg ti barukong
ta uray ni ayat ken ibaratilioda kadagiti aglaglagaw

idiayada kadagiti ganggannaet a doliaran,
pagpuonanda a mangbirok iti kappia iti kalsada
priso tanem wenno matikawtikaw a baybay

Isu nga agwingwingiwingkami. Sarangten
no kasapulan dagiti rebelde iti sabali
a kanito: namak pay no ditay makidangadang,
anianto ketdin a leddaang ti maisaang
iti pagapuyan? Kunandan sa idi: mataytayo
met laeng, makigeraka man wenno saan.

Ita, adda iti boksit ti gubat: kontra daytoy
kadagiti bisin a di met ammo ti punganayna
no di ket ti kaawan ti ugaw iti aglaladut a banga.

Agsublikaminto manen a makigubat iti gera ti biag.
Rebeldekami met a napeklan kontra iti kinadaksanggasat.

A Solver Agcaoili
Hon, HI
Jan 6/08