Insultuem ti Napanglaw

Marilou Ranario, a teacher from Surigao who went to Kuwait to work as domestic helper, was sentenced to be hanged in 2005 for killing her 46-year-old female employer, who, she said, had insulted her and her country. From the Inquirer, December 12, 2007

Insultuem ti napanglaw ket iparupam
Ti rutayrutay a dayawna. Saan a mailemmeng
Daytoy ti pagan-anay wenno ti ay-ayo
Dagiti dinar a no manakliing ket agpirgerger
Pay ti aso iti inna pannakaammo
Nga adipen isuna dagiti gasat a di met kayat.
Nakillinabayka kadi iti uken
Wenno nakiatag kadagiti sumuno nga aldaw
Ken ti diayada ket talek iti bukod nga abong,
Ti atepna ket di masarut ti gurruod
Wenno di maitayyek ti alipugpog
Ta ania ngarud ket nagbanbannogan
Ti amin nga impakat iti daytoy: rabii
A marukonrukod ta uray ti turog ket utang
Met iti aldaw a panangullo iti nam-ay
Babaen iti rigat a di met natalinaay?

Namin-anonaka a ginamdan nga inlugesluges,
Saan nga iti bagi wenno bakrang wenno barukong
Saan nga iti pingping wenno patong ngem iti piglat
Dagiti bassawang a maisaplit iti pispis
Sa iti utek ket sumagepsep iti dara
Sa iti urat ket sumuknor iti isip
Ket sadiay, iti kinatao, iti kananakem,
Sadiay a mangdawat iti panangngaasi
Pammakawan panangiwanwan
Panangmanso no awan latta
Iti pakasaritaan dagiti agwalangwalang!

A ngem ta ti sao ket kutsilio met:
Iwaenna ti utek, ket iti naganmo nga agsayasay
Ti kanibusanan dagiti babassit.
Dinaka inggaan ti nabileg:
Bassawangannaka kadagiti di malamut
Ti aso, kas iti sarua, kas iti katay,
Kas iti rugit. Wenno aminen a mangsair
Iti pulso ket agpiangpiang ti langit,
Agdinnekket ti daga ken ti law-ang
Ket iti apagbiit agmanto ti ulep.


Sabasabali ti wagas ti salakan.
Sabasabali met ti sukog ti pammakawan.
Iti udina ket ti estoria dagiti pimpiman.

A Solver Agcaoili
Hon, HI Dec 11-07