PARSIAL A KODA NAARAMAT ITI DIKSIONARIO NGA ILOKANO AGRAMAN DAGITI PARTE TI PANAGIYEBKAS.
agg, aggapu:
immun-una pay a naggapuan ti sao; pakaipungetan ti etimolohia (root word, stem)
aps, aposision,
panangiyurnos kadagiti dua nga agpada a palikas, wenno grupo dagiti balikas a
maymaysa laeng ti itudtudoda (kej. ni Gobernador Jose a mannakaawat)
ant, antonimo,
kabarusngi iti kaiyulogan; kasupadi iti kaipapanan (antonym)
arg, argumento:
ania man kadagiti klausula a pangnagan a derecho a mainaig iti paratignay,
subjeto man daytoy, objeto a direkta, wenno objeto nga indirekta
blg, bilang,
wenno numero: ania man kadagiti numero nga kardinal
dlt, dialekto
(balikas a maar-aramat iti maysa wenno sumagmamano laeng a lugar; balikas a
saan unay a nasaknap ti pannakausarna)
dpy, dadduma pay:
mainaig ngem adda met dakkel a paggidiatan iti lexikon
dsg, dasigen:
kitaen ti sabali pay a balikas tapno maawatan a nasayaat ti kaiyulogan ti
agdama a balikas; ikumpara (refer to, compare)
enk, enklitiko:
maysa a balikas a di unay maik-ikkan iti enfasis iti pannakabalikasna a gapu ti
pannakaidekketna iti balikas nga adda iti masungadna; kej mangan + ak, manganak
erg, ergativo:
maysa a balikas a mangibaga no asinno ti masarsarita iti transitivo a
paratignay
etim, etimologia,
wenno etimolohia; derecho a naggapuan ti sao (etymology)
exid, expresion
nga idiomatiko: idiomatiko a pannakaaramat ti balikas, wenno frase (idiomatic
expression)
f, feminino,
maipapan iti babai (feminine)
fig, figurativo
(figurative)
fok, fokus: paset
ti panarita a maikkan iti importansia, wenno prominensia, kas koma ti fokus iti
aktor (agtigtignay), wenno iti pasiente (mapagtignayan)
fok-akt:
fokus-aktor, fokus iti aktor: maysa a tipo ti fokus iti panarita a mangmangted
iti importansia wenno prominensia iti agtigtignay; maisupadi daytoy iti
fokus-pasiente
fok-pas:
fokus-pasiente, fokus iti pasiente: maysa a tipo ti fokus iti panarita a
mangmangted iti importansia wenno prominensia iti mapagtigtignayan
frs-ms, frase a
mangsarsarita: maysa a grupo dagiti balikas nga mangsarsarita iti masarsarita
(subjeto) (predicative phrase)
frs-pld, frase a
pangiladawan: maysa a grupo dagiti balikas a ti ulo ket ti pangiladawan
frs-png, frase a
pangnagan: maysa a grupo dagiti balikas a ti ulo daytoy ket pangnagan (noun
phrase)
frs-prt, frase a
paratignay: maysa a grupo dagiti balikas ti a bukbuklen ti maysa a paratignay
(wenno ad-adu pay) ken dagiti balikas a nakasadag iti dayta a paratignay (kas
koma ti objeto, pangumpleto, wenno modifikador (verb phrase)
frs-pyb, frase a
pangabay: maysa a grupo dagiti balikas a ti ulo daytoy ket pangabay; frs-prb (sin)
frs-pyn, frase a
pangyuna: maysa a grupo dagiti balikas a ti ulo daytoy ket ti pangyuna (wenno
preposition)
frs, frase
(phrase); maysa a grupo dagiti balikas a mangbukbukel iti maysa a konseptual a
yunit
gen, genero
(gender): no ania ti genero ti termino, no kas pagarigan a nabatad daytoy, kas
koma ti maskulino (m), wenno feminino (f); maysa laeng ti ipakita iti entrada,
ket ti kadua a genero ket maipan iti utit ti entrada
hif, hifene:
maysa a pangmarka a mangipakita ti panagtibnok ti dua a balikas; posible pay
daytoy a wagas tapno maiyebkas ti sarimadeng (hyphen)
int,
interrogativo: dagiti balikas a mangiyuna iti panagsaludsod (interrogative
adverbs)
isl, islang:
maysa nga informal a termino, wenno grupo dagiti balikas a mangmangngegan iti
kalkalsada, kadagiti agtutubo, iti media, kultura a popular, ken sosial a media
(kadagiti situasion nga informal), ken iti aginaldaw a panagbiag (slang)
kar, karaman
(including)
kej, kas ejemplo,
kas pannakaaramatna iti maysa a panarita (for example)
klp, kultura a
popular (popular culture including social media)
kom-l, komilias a
panglukat (opening quotation mark)
kom-s, komilias a
pangserra, wenno panerra (closing quotation mark)
kom, komilias
(quotation mark)
kmp, kumplemento:
balikas, frase, wenno klausula a mangumpleto iti kaiyulogan ti predikato; wenno
maysa a pangiladawan wenno pangalan nga addaan iti isu met laeng a referensia
iti subjeto wenno objeto
kmp-png:
kumplemento a pangnagan, kej: Seminaristakayo. (Saankayo a butangero).
kmp-pld:
kumplemento a pangiladawan, kej: Napno dagiti kopita.
kop, kopula
(copula)
lig, ligadura,
sin panilpo (ligature)
lit, literal,
kugnal nga ubog ti balikas
m, maskulino,
maipapan iti lalaki (masculine)
n, numero:
mainaig kadagiti sabasabali a kaitutopan ti maysa nga entrada; kas koma: n1,
numero uno, wenno umuna a kaitutopan; n2, numero dos, wenno maikadua a
kaitutopan, kdpy.
nb, nota bene:
importante a nota (note, note well)
obj-d, objeto a
direkta: ti objeto a kasapulan iti paratignay a transitivo
ono, onomatopeia:
pannakaforma ti balikas manipud iti aweng wenno uni
pan-aprt,
panarita nga awanan paratignay
pan-prt, panarita
nga addaan paratignay
pan, panarita
(sentence)
par, parapo
(paragraph); sin bensa
pas, pasaludsod,
wenno interrogativo (interrogative)
pau, pauni
(consonant); nb, sin kaaweng
(consonant)
paw, paaweng
(vowel)
pgk,
pagkumparaan, wenno ejemplo ti panagkumpara; iti kumpara iti maysa pay a
balikas a lexikon iti daytoy a diksionario
pgl, pangilasin
(article, marker)
pgl-t, pangilasin
a pangtao (personal particle): ni
pkb, pangikabit
(conjunction)
pkt-p, panekket-palikaw;
panekket iti sango ken ungto, ken panekket iti sango, tengnga, ken ungto
(circumfix); var panekket-palikawkaw
pkt-s,
penekket-sango; panekket iti sango (prefix)
pkt-t,
panekket-tengnga; panekket iti tengnga (infix)
pkt-u,
panekket-ungto; panekket iti ungto (suffix)
pkt, panekket
(affix)
pld, pangiladawan
(adjective)
pna, pangsapasap
nga awag (generic term)
pnd-dm, panandi a
di makapagwaywayas (enclitic pronoun: -ak series, -ko series)
pnd-m, panandi a
makapagwaywayas (independent pronoun)
pnd, (a pas) panandi
a pasaludsod (interrogative pronoun)
pnd, panandi
(pronoun)
png-pgk,
pangnagan a pangkumpleto; pangnagan a pangumpleto (nominative complement; kej,
siak, I am; datayo: we are; dsg ti pnd-m)
png, pangnagan
(noun)
png-k, pangnagan
a kumon (common noun)
png-p, pangnagan
a propio (proper noun)
pos, posible
(possible, but not certain; most likely)
prb-k, katipping
ti pangabay a balikas, kas koma dagiti sumaganad: a, ania, bassit, -en, gayam,
kadi, ket, ketdi, kano, koma, la, laeng, wen, sa, to
prb, pangabay a
balikas; paraabay a balikas; tarabay a balikas (adverb): kej idiay, idi
prg, pangngarig,
pagarigan, wenno figurativo a pannakaaramat ti balikas, wenno frase a
mangar-aramat iti nasao a balikas (figurative)
prt-itr,
paratignay nga intransitivo: maysa a paratignay a di makasapul, wenno di
mangkidkiddaw iti objeto a direkta (intransitive verb)
prt-tr,
paratignay a transitivo: maysa a paratignay a makasapul, wenno mangkidkiddaw
iti objeto a direkta (transitive verb)
prt, paratignay
(verb)
psd, paniddaaw,
pangsiddaaw a balikas (exclamatory word; expression; exclamation)
psp, pangsilpo;
panilpo; sin. ligadura (ligature, linker)
pyb,
pangiyababaan, wenno abreviasion (abbreviation)
pyn, pangyuna (sin, preposision; preposition)
red-p,
reduplikasion a parsial
red-t,
reduplikasion a total
red,
reduplikasion: panagulit-ulit iti maysa, dua, tallo a silaba ti balikas, wenno
iti sibubukel a balikas, tapno makaparnuay iti baro a balikas
sar, sarimadeng:
karakteristiko ti panangiyebkas iti maysa a balikas nga agsardeng iti baet ti
dua a silaba (glottal stop, glottal catch); hifene ti maaramat a pangmarka iti
sarimadeng
sin, sinonimo,
kapada iti kaiyulogan; agkapareho iti kaipapanan (synonym)
sit, sita
(citation, quotation)
tek, teknologia:
naggapu ti maysa a balikas iti teknologia
trans,
transliterasion: transliteration (iti etimologia)
spp, sabali pay a
pangawag: referensia iti sabali a lengguahe iti Filipinas (another term:
reference to another language in the Philippines), wenno lengguahe iti sabali a
pagilian
uys, uyas:
fenomenon a ti punget-a-ramut a balikas a mangrugi iti paaweng ken mangala iti
panekket-sango a pamparatignay nga i- ket aguyas tapno makabukel iti aweng a
‘y’; iti kastoy a kaso, saan a mapukaw ti panekket-sango nga i-; ketdi,
mainayon ti uyas iti pannakiyebkas ken pannakaisurat ti balikas
var, variedad, variant,
wenno sabali pay a pannakaisurat wenno pannakaisao (variety)
No comments:
Post a Comment